Ngày 27/09/2021, Bộ Y Tế đã ban hành quyết định số 4539/BYT-YDCT về “Hướng dẫn tạm thời sử dụng y dược cổ truyền để phòng, chống dịch COVID-19”. Theo đó, tài liệu này sẽ được áp dụng cho tất cả các cơ sở khám chữa bệnh trên toàn quốc.
rong công văn 4539/BYT-YDCT, theo y học cổ truyền, tác nhân gây bệnh của dịch COVID-19 xâm nhập vào cơ thể theo đường hô hấp trên, dễ lây lan với tốc độ nhanh và mạnh qua đường tiếp xúc và không khí quanh người bệnh.
Theo đó, Bộ Y tế đưa ra các nguyên tắc chung trong phòng và điều trị bệnh. Về nguyên tắc phòng bệnh, cần bồi bổ chính khí, nâng cao thể trạng, và tuân thủ các quy định về phòng chống dịch Covid-19 của Bộ Y tế. Bên cạnh đó, các cơ sở y tế cần căn cứ vào chẩn đoán, thể chất, tình trạng bệnh lý và giai đoạn của người bệnh để gia giảm thành phần, khối lượng các vị thuốc cổ truyền phù hợp với lý, pháp, phương, dược và tính chất truyền bệnh của y học cổ truyền; trường hợp kết hợp với y học hiện đại tham khảo ‘Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị bằng y học hiện đại của Bộ Y tế’, đồng thời có kế hoạch điều trị, theo dõi và dự phòng hợp lý.
I. Phòng bệnh
Theo Y học cổ truyền, tác nhân gây bệnh xâm nhập vào cơ thể qua đường hô hấp trên, giai đoạn đầu tập trung chủ yếu ở vùng mũi họng. Sử dụng một số phương pháp y học cổ truyền kết hợp với các phương pháp phòng bệnh khác theo quy định để hạn chế lây nhiễm và phòng ngừa bệnh.
Dùng thuốc
1. Thuốc dùng ngoài
1.1. Xông phòng ở, nơi làm việc: Dùng các loại thuốc, tinh dầu có tác dụng phương hương hóa thấp.
(1) Phương pháp 1
– Nguyên liệu: Hoắc hương, Sả, Chanh, Bạc hà, Húng quế, Gừng, Tỏi, lá Bưởi, Kinh giới, Tía tô, Tràm gió…
– Liều dùng, cách dùng: Có thể dùng 1 loại dược liệu hoặc phối hợp nhiều loại dược liệu, mỗi loại 200g-400g, tuỳ theo diện tích phòng. Cho dược liệu vào nồi, đổ nước ngập dược liệu, đậy nắp nồi, đun sôi lăn tăn, mở nắp để hơi nước bão hoà tinh dầu khuyếch tán ra không gian phòng, tiếp tục đun sôi nhỏ thêm 30 phút, đóng cửa phòng khoảng 20 phút.
– Ngày làm hai lần, sáng và chiều.
(2) Phương pháp 2
– Nguyên liệu: Sử dụng tinh dầu Hoắc hương, Sả, Chanh, Bạc hà, Hương nhu, Bưởi, Tràm, Quế… được cơ quan có thẩm quyền cấp phép lưu hành.
– Liều dùng, cách dùng: Tuỳ theo diện tích phòng (10 – 40m2) lấy lượng tinh dầu phù hợp (2 – 4ml), hoà tan tinh dầu trong ethanol 75%, lắc đều, cho vào bình xịt phun sương, xịt quanh phòng, đóng cửa phòng khoảng 20 phút, ngày xịt 2 đến 3 lần.
Lưu ý:
+ Không được xông trực tiếp vào người.
+ Không xông tinh dầu trong phòng ngủ có trẻ em dưới 30 tháng tuổi, trẻ em có tiền sử co giật do sốt cao, động kinh, người có dị ứng với tinh dầu.
1.2. Sát khuẩn/vệ sinh tại chỗ vùng mũi họng: Sử dụng dung dịch có nguồn gốc từ dược liệu có tác dụng tuyên phế lợi họng, thuốc cổ truyền để xúc họng, xịt mũi họng, xông mũi họng nhằm làm sạch đường hô hấp trên.
2. Thuốc dùng trong
Lựa chọn sử dụng một số dược liệu, thuốc cổ truyền nhằm bồi bổ chính khí, nâng cao thể trạng: Hoài sơn, Trần bì, Hoàng kỳ, Bạch linh, Bạch biển đậu, Đảng sâm, Thái tử sâm, Ý dĩ nhân, Cam thảo…
Lưu ý: Người có bệnh lý nền cần tuân theo tư vấn và chỉ định của thầy thuốc. Với những người có thể trạng béo, bệu thì phải dùng kiện tỳ trừ thấp.